Een betere conditie zorgt niet alleen voor betere sportprestaties. Een goede conditie is namelijk goed voor lichaam en geest. Verschillende onderzoeken hebben uitgewezen dat bewegen zowel fysieke als mentale voordelen heeft, zoals minder kans op hart- en vaatziekten, minder stijve spieren, positief effect op angst en depressie en vermindering van overgewicht.
Dus of je nu betere sportprestaties wil behalen of beter in je vel wil zitten, je kunt dit bereiken door aan je conditie te werken. In deze gids leggen we uit wat conditie precies is en hoe je het kunt verbeteren met hardlopen. Tot slot geven we verschillende trainingsschema’s om direct aan de slag te gaan.
Wat we bespreken
2. Hoe kun je conditie verbeteren?
Wat is conditie?
Conditie is een combinatie van uithoudingsvermogen, spierkracht, lenigheid, coördinatie en snelheid. Je conditie geeft aan wat je lichaam kan presteren. Met een basisconditie kun je bijvoorbeeld wandelen, fietsen en traplopen zonder buiten adem te raken. Hoe verder je conditie opbouwt, hoe meer je kunt presteren en hoe langer je deze prestaties vol kunt houden.
Wat is hardloopconditie
Hardloopconditie is de specifieke combinatie van lichaamseigenschappen waardoor je hardlopen goed kunt volhouden. Met hardlopen train je uithoudingsvermogen, verschillende spieren in je lichaam, maar voornamelijk je beenspieren en uiteindelijk ook snelheid.
Een hardloopconditie is over het algemeen een goede conditie waarmee je beter kunt presteren voor verschillende sporten. Toch zal je merken dat een hardloopconditie anders is dan bijvoorbeeld een zwemconditie. Dat komt omdat je met zwemmen heel andere spieren gebruikt, die je met hardlopen in mindere mate traint. Als je conditie wil opbouwen is het dus belangrijk om in gedachten te houden waar je die conditie voor wilt gebruiken en hier specifiek voor te trainen.
Hoe kun je je conditie verbeteren?
Je conditie verbeteren is een kwestie van doen en blijven doen. Of je nu een beginnend of gevorderd hardloper bent, conditie bouw je op door jezelf te pushen. Door steeds net iets verder of net iets langer hard te lopen, zal je merken dat je steeds sneller of verder kunt lopen.
Pas wel op dat je niet te hard van stapel loopt. Het is belangrijk dat je trainingen rustig opbouwt. Zeker als beginner kan het zijn dat de balans tussen uithoudingsvermogen en spierkracht niet in balans is. Dan is het zaak om jezelf de tijd te gunnen om eerst in balans te komen, voordat je je algehele conditie kunt verbeteren.
Uithoudingsvermogen verbeteren
Je uithoudingsvermogen kun je het beste trainen door op je hartslag te letten. Er bestaan vijf hartslagzones die allemaal een ander soort training bieden. Hartslagzones zijn per persoon verschillend en
moeten dan ook individueel worden bepaald. De meest accurate manier om je hartslagzones te bepalen is met behulp van je hartslagreserve (HRR). Je hebt hiervoor een aantal waardes nodig:
- Hartslag in rust (HRmin). Deze kun je het beste meten zodra je ‘s ochtends wakker wordt. Je lichaam is dan in totale rust en je hartslag is zo laag mogelijk.
- Maximale hartslag (HRmax). Je maximale hartslag is de hartslag die je bereikt als je maximaal inspant. De beste manier om deze hartslag te meten is dus door een maximale inspanning te leveren. Dat is niet altijd makkelijk, dus mocht dat niet lukken, dan kun je uitgaan van een vereenvoudigde standaard, namelijk: HRmax = 220 – je leeftijd.
Je hartslagreserve kun je nu berekenen door je hartslag in rust van je maximale hartslag af te trekken: HRR = HRmax – HRmin.
Voorbeeld: Je hebt een HRmin van 65 en een HRmax van 190. Je HRR is 190 – 65 = 125.
Hartslagzones
Met behulp van je hartslagreserve en je rusthartslag kun je jouw persoonlijke hartslagzones berekenen. De berekening hiervoor is hartslagreserve x intensiteit + rusthartslag.
In de tabel hieronder zie je de hartslagzones met de voorbeeldgegevens die we eerder hebben gebruikt:
- HRmin: 65
- HRmax: 190
- HRR: 125
Hartslagzone |
Trainingseffect |
Intensiteit t.o.v. HRR | Voorbeeld berekening
(HRR x Intensiteit) + HRmin |
Voorbeeld hartslag |
---|---|---|---|---|
Hartslagzone 1 | Herstel na een zware training | 50% – 59% | (125 x 0,5) + 65 = 127
(125 x 0,59) + 65 = 139 |
127 – 139 |
Hartslagzone 2 | Basisuithoudingsvermogen verbeteren en vetverbranding | 60% – 69% | (125 x 0,6) + 65 = 140
(125 x 0,69) + 65 = 151 |
140 – 151 |
Hartslagzone 3 | Aerobe uithoudingsvermogen verbeteren | 70% – 79% | (125 x 0,7) + 65 = 152
(125 x 0,79) + 65 = 164 |
152 – 164 |
Hartslagzone 4 | Prestatievermogen verbeteren | 80% – 89% | (125 x 0,8) + 65 = 165
(125 x 0,89) + 65 = 177 |
165 – 177 |
Hartslagzone 5 | Anaerobe capaciteit verbeteren | 90% – 100% | (125 x 0,9) + 65 = 178
(125 x 1) + 65 = 190 |
178 – 190 |
Om jouw persoonlijke hartslagzones te berekenen moet je de berekening dus uitvoeren met jouw hartslagreserve en rusthartslag.
Kracht verbeteren
Spierkracht kun je het beste verbeteren met krachttraining. Wanneer je begint met hardlopen zul je merken dat je na een ronde hardlopen spierpijn hebt. Zodra je vaker gaat hardlopen wordt de spierpijn na het hardlopen steeds minder tot deze zelfs helemaal verdwijnt. Je hebt dan voldoende spiermassa opgebouwd om de run aan te kunnen.
Vanaf dat moment heb je er baat bij om aan krachttraining te doen. Je kunt je beenspieren dan sterker maken, waardoor je zal merken dat het hardlopen makkelijker gaat. Voor goede oefeningen bekijk je ons artikel “Thuis je benen trainen”.
Snelheid verbeteren
Om sneller te worden met hardlopen zal je op snelheid moeten trainen. Je kunt dit het beste doen met een intervaltraining. Tijdens zo’n training wissel je snelle en langzame tempo’s met elkaar af.
Een interval training hoeft overigens niet per se een hardlooptraining te zijn. Je kunt op een regenachtige dag bijvoorbeeld thuis een HIIT training doen.
Coördinatie verbeteren
Met een betere coördinatie werken je spieren beter samen en kun je ze effectiever gebruiken. Je kunt je coördinatievermogen trainen door gecompliceerde bewegingen uit te voeren. Een goede coördinatietraining gericht op hardlopen is trailrunnen.
Trailrunning is een vorm van hardlopen waarbij je niet over een verharde weg loopt, maar juist over onverharde paadjes. Je komt rotsen, takken en andere natuurlijke hindernissen tegen die je moet ontwijken of overheen moet springen. Je bent tijdens trailrunnen dus continue bezig met coördinatie en balans.
Bekijk onze trailrun tips voor beginners voor een vliegende start met trailrunnen.
Hoe snel bouw je conditie op met hardlopen?
Conditie opbouwen kan snel gaan met hardlopen. Als je bereid bent om drie keer in de week te trainen zal je al binnen twee tot drie weken merken dat je een afstand sneller kunt afleggen of het hardlopen langer vol kunt houden.
5 praktische tips voor conditietraining
Wil jij graag aan de slag om je conditie te verbeteren met hardlopen? Maak dan gebruik van onderstaande tips om het maximale uit je training te halen.
- Meet je hartslag. Als je serieus aan de slag wil met het opbouwen van conditie is het belangrijk om je hartslag tijdens je trainingen in de gaten te houden. Bereken je hartslagzones en loop op de juiste intensiteit.
- Loop niet te hard van stapel. Bouw je trainingen rustig op. Je hoeft niet direct 5 km hard te lopen om conditie op te bouwen. Wissel hardlopen af met wandelen en probeer langzamerhand het hardlopen steeds langer vol te houden.
- Houd voldoende tijd vrij. Conditie opbouwen gaat niet vanzelf. Maak tijd vrij voor je trainingen door ze van tevoren in te plannen.
- Zorg voor de juiste schoenen. Om blessures te voorkomen kun je het beste hardlopen op goede running schoenen. Maak gebruik van de PUMA schoenenkiezer om jouw ideale paar hardloopschoenen te vinden.
- Doe altijd een warming-up en cooling-down. Het is ontzettend belangrijk om je lichaam voor te bereiden op een training door een goede warming-up te doen. Je hartslag gaat omhoog en je bloedvaten verwijden, zodat je meer zuurstof rond kunt pompen tijdens de training.
Tot slot is het natuurlijk leuk om je resultaten bij te houden, zodat je je voortgang kunt meten. De PUMATRAC app is hier uitermate geschikt voor. Neem je telefoon mee tijdens iedere run en zet de app aan, zodat je run wordt getrackt. Aan het einde van je hardloopronde kun je precies zien hoe ver je hebt gelopen, wat je tijd is en hoe lang je over iedere kilometer hebt gedaan. Je kunt meedoen aan challenges en in de kalender wordt er automatisch een overzicht bijgehouden van wanneer je hebt getraind.
Trainingsschema van beginner tot gevorderd
Onderstaand trainingsschema hebben we opgedeeld in drie levels. Je kunt zelf bepalen op welk level je momenteel zit en met het bijbehorende trainingsschema aan de slag gaan.
We houden in deze trainingsschema’s rekening met het opbouwen van spieren en uithoudingsvermogen door hardlopen af te wisselen met wandelen. Zoals we eerder hebben besproken zijn dit namelijk de belangrijkste onderdelen om conditie voor hardlopen op te bouwen.
Hoe ga je te werk met onze trainingsschema’s?
Ieder trainingsschema bestaat uit 12 trainingen. In principe kun je voor je volgende hardloopronde de volgende training oppakken. Vond je een training uit het trainingsschema erg zwaar? Herhaal de training dan nog een keer voordat je doorgaat met de volgende training van het schema.
Om de trainingen beter toe te lichten zetten we de afwisseling van hardlopen en wandelen in een reeks. De dikgedrukte minuten zijn de hardloopminuten.
Trainingsschema level 1 – Beginner
- Doel: Opbouwen tot 15 minuten onafgebroken hardlopen
- Aantal: 2 tot 3 keer per week
- Omvang: 1 tot 3 km per training
- Intensiteit: Hartslagzone 1 – 2
# | Training | Duur |
---|---|---|
1 | 5 x 1 minuut hardlopen afgewisseld met 2 minuten wandelen
1 – 2 – 1 – 2 – 1 – 2 – 1 – 2 – 1 |
13 min |
2 | 8 x 1 minuut hardlopen afgewisseld met 1 minuut wandelen
1 – 1 – 1 – 1 – 1 – 1 – 1 – 1 – 1 – 1 – 1 – 1 – 1 – 1 – 1 |
15 min |
3 | 4 x 2 minuten hardlopen afgewisseld met 2 minuten wandelen
2 – 2 – 2 – 2 – 2 – 2 – 2 |
14 min |
4 | 5 x 1 minuut hardlopen afgewisseld met 2 minuten wandelen
1 – 2 – 1 – 2 – 1 – 2 – 1 – 2 – 1 |
13 min |
5 | Afwisselend 2 x 2 minuten hardlopen met tussendoor 1 minuut wandelen en 2 x 3 minuten hardlopen met tussendoor 2 minuten wandelen
2 – 1 – 3 – 2 – 2 – 1 – 3 |
14 min |
6 | 3 x 3 minuten hardlopen afgewisseld met 2 minuten wandelen
3 – 2 – 3 – 2 – 3 |
13 min |
7 | 4 x 3 minuten hardlopen afgewisseld met 1 minuut wandelen
3 – 1 – 3 – 1 – 3 – 1 – 3 |
15 min |
8 | 3 x 4 minuten hardlopen afgewisseld met eerst 1 en dan 2 minuten wandelen
4 – 1 – 4 – 2 – 4 |
15 min |
9 | Afwisselend 2 x 5 minuten en 1 x 3 minuten hardlopen met tussendoor steeds 1 minuut wandelen
5 – 1 – 3 – 1 – 5 |
15 min |
10 | 2 x 7 minuten hardlopen afgewisseld met 1 minuut wandelen
7 – 2 – 7 |
16 min |
11 | 10 en 6 minuten hardlopen afgewisseld met 1 minuut wandelen
10 – 1 – 6 |
17 min |
12 | 15 minuten hardlopen
15 |
15 min |
Trainingsschema level 2 – Intermediate
- Doel: Opbouwen tot 30 minuten onafgebroken hardlopen
- Aantal: 2 tot 3 keer per week
- Omvang: 2 tot 6 km per training
- Intensiteit: Hartslagzone 1 – 3
# | Training | Duur |
---|---|---|
1 | 4 x 5 minuten hardlopen afgewisseld met 1 minuut wandelen
5 – 1 – 5 – 1 – 5 – 1 – 5 |
24 min |
2 | Afwisselend 6 en 7 minuten hardlopen met tussendoor steeds 1 minuut wandelen
6 – 1 – 7 – 1 – 6 |
21 min |
3 | Afwisselend 7 en 8 minuten hardlopen met tussendoor steeds 1 minuut wandelen
7 – 1 – 8 – 1 – 7 |
24 min |
4 | 12 en 10 minuten hardlopen met 2 minuten wandelen tussendoor
12 – 2 – 10 |
24 min |
5 | 12, 9 en 6 minuten hardlopen met tussendoor steeds 1 minuut wandelen
12 – 1 – 9 – 1 – 6 |
29 min |
6 | 15, 8 en 5 minuten hardlopen met tussendoor steeds 1 minuut wandelen
15 – 1 – 8 – 1 – 5 |
30 min |
7 | 3 x 10 minuten hardlopen met tussendoor steeds 1 minuut wandelen
10 – 1 – 10 – 1 – 10 |
32 min |
8 | 2 x 15 min hardlopen met tussendoor 2 minuten wandelen
15 – 2 – 15 |
32 min |
9 | 18 en 10 minuten hardlopen met tussendoor 2 minuten wandelen
18 – 2 – 10 |
30 min |
10 | 22 en 12 minuten hardlopen met tussendoor 2 minuten wandelen
22 – 2 – 12 |
36 min |
11 | 26 en 12 minuten hardlopen met tussendoor 2 minuten wandelen
26 – 2 – 12 |
40 min |
12 | 30 minuten hardlopen
30 |
30 min |
Trainingsschema level 3 – Advanced
- Doel: Opbouwen tot 60 minuten onafgebroken hardlopen
- Aantal: 2 tot 3 keer per week
- Omvang: 6 tot 12 km per training
- Intensiteit: Hartslagzone 2 – 3
# | Training | Duur |
---|---|---|
1 | 20 en 10 minuten hardlopen met tussendoor 1 minuut wandelen
20 – 1 – 10 |
31 min |
2 | 2 x 20 minuten hardlopen met tussendoor 1 minuut wandelen
20 – 1 – 20 |
41 min |
3 | 30 en 15 minuten hardlopen met tussendoor 1 minuut wandelen
30 – 1 – 15 |
46 min |
4 | 40 minuten hardlopen
40 |
40 min |
5 | 35 en 20 minuten hardlopen met tussendoor 1 minuut wandelen
35 – 1 – 20 |
56 min |
6 | 40 en 20 minuten hardlopen met tussendoor 1 minuut wandelen
40 – 1 – 20 |
61 min |
7 | 45 en 20 minuten hardlopen met tussendoor 1 minuut wandelen
45 – 1 – 20 |
66 min |
8 | 50 minuten hardlopen
50 |
50 min |
9 | 50 en 20 minuten hardlopen met tussendoor 1 minuut wandelen
50 – 1 – 20 |
71 min |
10 | 50 en 25 minuten hardlopen met tussendoor 1 minuut wandelen
50 – 1 – 25 |
76 min |
11 | 55 en 20 minuten hardlopen met tussendoor 1 minuut wandelen
55 – 1 – 20 |
76 min |
12 | 60 minuten hardlopen
60 |
70 min |
De aanhouder wint
Het zal niet altijd even makkelijk zijn om motivatie bij elkaar te schrapen voor een training. Je kunt altijd een stapje terug doen en een makkelijkere training uitvoeren. Een training is altijd beter dan geen training.
Sluit je eventueel aan bij een hardloopgroepje, zodat je nooit alleen traint. Maak tijd vrij in je agenda en zorg voor een fijne outfit die past bij de weersomstandigheden. Dan staat niets jou in de weg om je conditie op te bouwen met hardlopen.